«Καταβάλλω κάθε δυνατή προσπάθεια για να είμαι στεγνός. Θέλω να επιβάλω σιωπή στην καρδιά μου, που νομίζει ότι έχει πολλά να πει. Τρέμω διαρκώς μην τυχόν έχω γράψει έναν αναστεναγμό, εκεί που πιστεύω ότι έχω σημειώσει μιαν αλήθεια».
Δεν υπάρχει ουδεμία αμφιβολία, όταν το 1818 ο νεαρός Σταντάλ βίωνε την απόρριψη από λάθος του, θα αισθανόταν τόσο μα τόσο δυστυχισμένος! Όσο ευτυχισμένοι αισθανόμαστε σήμερα εμείς, διαβάζοντας τις συνέπειες εκείνου του ανολοκλήρωτου, αποτυχημένου και δυστυχισμένου έρωτα.
Και όμως, όταν γνώρισε την Ματίλντε, όλα έδειχναν ότι η Ματίλντε είχε συγκινηθεί, σχεδόν ανταποκρινόταν. Αλλά ο άτυχος (;) Σταντάλ, παρασυρμένος από το πάθος του, επιδεικνύει μια αδέξια και ασυνάρτητη συμπεριφορά και πάει η Ματίλντε!
Η απόρριψη αυτή, ευτυχώς, για μας θα αποβεί… δημιουργική, εφόσον ο απελπισμένος Σταντάλ αναζητά την ανολοκλήρωτη αγάπη του στο χαρτί και μάλιστα συλλαμβάνοντας στις 29 Δεκεμβρίου 1819 και μια «μεγαλοφυή» ιδέα: να καταπνίξει το προσωπικό μέσα στο απρόσωπο και να μιλήσει για το άτυχο πάθος του μέσα από γενικές σκέψεις κι απόψεις!
Κάπως έτσι γράφτηκε λοιπόν το «Περί έρωτος» (εκδόσεις «Πατάκη»), το οποίον δεν είναι παρά μια εξομολόγηση αλλά η κεντρική ιδέα του και το βάσανο, αφορά τους πάντες.
Μικρές μπουκίτσες από ένα χορταστικότατον βιβλίο, και οι ακόλουθες:
«Όποιος δεν ξέρει να κρύβει
δεν ξέρει ν’ αγαπά».
«Κανείς δεν μπορεί να δίνεται
σε δυο έρωτες».
«Κανείς δεν μπορεί να αγαπήσει
εάν δεν παροτρύνεται από
τη βεβαιότητα της αγάπης
(από την ελπίδα ότι θα αγαπηθεί)».
«Δεν αρμόζει να ερωτεύεται κανείς κάποια που θα ντρεπόταν
να την παντρευτεί».
«Η πολύ εύκολη επιτυχία στερεί γρήγορα τον έρωτα από την γοητεία του: τα εμπόδια του δίνουν αξία».
«Ο νέος έρωτας διώχνει το παλιό».
«Η αληθινή ζήλια δυναμώνει πάντα
το αίσθημα του έρωτα».
«Τίποτα δεν εμποδίζει να αγαπιέται
μια γυναίκα από δυο άντρες
κι ένας άνδρας από δυο γυναίκες».
Περισσότερα, όμως, «Περί έρωτος» και Σταντάλ (το πραγματικό του όνομα ήταν Henri Beyle) προσεχώς. Κι όσοι δεν έχετε διαβάσει το «Κόκκινο και το μαύρο» ας μην καθυστερείτε!