21/1/13

μαζί σας μεγαλώνω και γερνάω καλά...


Για τη “Γυναίκα της βορινής κουζίνας”

 

«Στο σπίτι μου που δεν είναι σπίτι μου»

 

από την παρουσίαση του βιβλίου στη Δημοτική Βιβλιοθήκη στο Κορωπί (Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2013)

 

Θα μπορούσα και να είμαι εγώ “Η γυναίκα της βορινής κουζίνας”, από την άποψη ότι πράγματι έχω... βορινή κουζίνα, εξάλλου σαν χώρος με έχει απασχολήσει, χρόνια, καιρό. Από το “Μετεβλήθη εντός μου ο ρυθμός του κόσμου”. Είναι κι εκεί μια γυναίκα της βορινής κουζίνας που χάνεται, τελικά.

Και είναι το βιβλίο που ήθελα πάντα να γράψω. Από την άποψη ότι έχει όλες τις ερωτήσεις που ενδεχομένως και ποτέ να μην απαντηθούν, τα βασικά μου αινίγματα που μπορεί και ποτέ να μη λυθούν και είναι ένα βιβλίο φωτεινό, επί της ουσίας αισιόδοξο.

Σκληρό και ταυτοχρόνως τρυφερό.

Ερεβώδες και ταυτοχρόνως λυτρωτικό.

Γραφόταν χρόνια, μέσα από τις τρεις γυναίκες που ενδεχομένως και να ταυτίζονται στο τέλος, δλδ να αποτελούν και τα τρία ενδεχόμενα του ενός προσώπου ή να σκορπίζονται στον χώρο και στον χρόνο σαν μπάμπουσες, επιχείρησα να ζήσω όλα τα ενδεχόμενα της ζωής: εκείνη που έζησα, εκείνη που δεν θα ζούσα ποτέ πια εκ των πραγμάτων (δεν γίνεται τώρα να κάνω παιδιά), εκείνη που θα μπορέσω να δω όταν πού πια καιρός, όταν όλα θα κοντεύουν να τερματίσουν και η εικόνα του εαυτού μου και της ζωής θα έχει γίνει κάπως σαφής.

Η Αρσινόη, η γυναίκα του ανατολικού καθρέφτη, είναι η γυναίκα της δικής μου γενιάς. Ελευθερωμένη και ταυτοχρόνως σκλάβα στις σκηνοθετημένες αγάπες της. Μεταφράζει, μεταφράζει, μεταφράζει και θυσιάζει ό,τι την βγάζει έξω από την δική της σκηνοθετημένη ζωή.

Η Ουρανία, ή Ράνια, η γυναίκα της Βορινής κουζίνας είναι η σταχτοπούτα που βρήκε τον πρίγκιπά της νωρίς. Τον άντρα της και την υπέροχη κουζίνα της αμέσως μόλις τέλειωσε τη σχολή. Τα τρία παιδιά ήρθαν σαν φυσικό επακόλουθο.

Η Αριάδνη, η γυναίκα του δυτικού καθρέφτη έχει σχεδόν τερματίσει, τα έχει κάνει καλά, τα έχει βρει και τα έχει χάσει και έχει πια καταλάβει ότι αυτό είναι, εν τέλει, η ζωή. Είναι εκείνη που μπορεί πια όντως να βλέπει. Η γυναίκα εκείνη που μπορεί να παρατηρεί. Πόσο όμοιες είναι οι άλλες δυο που νομίζουν ότι είναι ανόμοιες εντελώς. Που διαβάζουν το ίδιο βιβλίο ταυτοχρόνως, βαδίζουν στους ίδιους δρόμους και χάνονται στις κινητοποιήσεις του κέντρου η μία αναζητώντας με πέντε μαντλέν στην τσάντα τον γιο της και η άλλη σώζοντας εκείνον τον γιο με χειρόγραφα του Πρεβέρ. Που μοιράζονται κάποια στιγμή και τον ίδιο άντρα.

Τον άνδρα που σαν σκιά είναι εκείνος που αξιώνεται την θυσία ως πατέρας και διασώζεται στο φινάλε ως γιος.

Και ταυτοχρόνως, είναι η γιαγιά τους και η μάνα τους. Είναι το φάντασμα μιας γυναίκας που επισκέπτεται την Ράνια στη Βορινή της κουζίνα, είναι η Γερτρούδη και η Ουλρίκα, είναι η Βερόνικα στην διπλή και στην πολλαπλή της ζωή.

Ξετυλίγονται σε 33 κεφάλαια τριτοπρόσωπα και παρεμβάλλονται στα πέντε μέρη πρωτοπρόσωπα, η Αρσινόη με επιστολές, η Ράνια με τις ημερολογιακές σημειώσεις της και η Αριάδνη με τα προσωπεία, τις μάσκες της, εντελώς εικαστικά.

Ο τόπος είναι η Αθήνα που καίγεται, ο χρόνος πηγαινοέρχεται ενιαίος και θεικός. Οι ρόλοι αλλάζουν και όλοι μπορούν τα πάντα, είμαστε ελεύθεροι εξάλλου να βαδίσουμε ακόμα και στον χαμό.

Δεν θα είχε τελειώσει αν δεν είχαν προηγηθεί τα παραμύθια μου και αν δεν είχε αποκατασταθεί η υπέροχη σχέση με τα παιδιά. Δεν θα είχε τελειώσει τόσο φωτεινά εάν η ζωή μου, η ζωή μας, δεν είχε τα τελευταία χρόνια τέτοια σκοτεινά.

Ένα βιβλίο που υπήρξε για μένα θεραπευτική γάζα, αυτογνωσία, η ζωή που δεν έζησα και για την οποία ποτέ δεν είναι αργά.

Είναι ο κόσμος που δεν είναι εκείνος που φαίνεται αλλά εκείνος που υπάρχει και που πρέπει εμείς να τον διακρίνουμε για να τον ξεχάσουμε – για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε- αμέσως μετά.

Αναμετρήθηκα μαζί του όταν όλα είχαν τελειώσει, η Κέλλυ και ο Αλέξανδρος Καλέντης οι εκδότες μου, μού είχαν παραδώσει ένα βιβλίο σχεδόν μεταξωτό, ο Αντώνης Ασπρόμουργος είχε βρει τα πρόσωπα και τα προσωπεία των ηρωίδων μου και η Αρετή Κολλάτου είχε αναλάβει στην κυριολεξία να τις αποκρυπτογραφήσει για μένα.

Μ' αυτό το βιβλίο άντεξα εκείνο που ποτέ δεν πίστευα ότι θ' αντέξω. Την απώλεια. Την απώλεια σχεδόν των πάντων για να τα ξαναβρώ καινούργια. Και πάνω απ' όλα τον θάνατο του αγαπημένου μπαμπά. Αποδεχόμενη πια ό,τι στη ζωή θα πρέπει και να το γράψω για να το καταλάβω αυτό που ζω. Ποτέ, εξάλλου, δεν καλοξέρεις αν είναι οι ήρωες που σε επέλεξαν ή σ' ονειρεύτηκαν ή αν είσαι εκείνη που επιλέγεις και τους έχεις, εν τέλει, ονειρευτεί. Ποτέ σου, επίσης, δεν θα καλοκαταλάβεις ολότελα πώς διασώζονται, τελικά, όλα μέσ' στο χαρτί. Όλα όσα ζήσαμε αλλά κι εκείνα που εν δυνάμει θα μπορούσε και να ζήσουμε. Γιατί έχει πολλά πρόσωπα και ο εαυτός μας και η ζωή.

 

H ζωή που μας επιφυλάσσει μεγάλες εκπλήξεις, συνδυάζοντας χαστούκια και χάδια μαζί.

Όπως αυτό εδώ το σημερινό που για μένα, για κάθε άνθρωπο που γράφει ή κάνει οτιδήποτε, όταν συμβαίνει στον τόπο του και από τους ανθρώπους του, αποτελεί την ύψιστη τελικά τιμή. Κάτι σαν το εύγε της μαμάς μας, γι' αυτό δεν κάνουμε σ' αυτή τη ζωή ό,τι κάνουμε τελικά;

 

Με τα βιβλία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης μεγάλωσα και σ' αυτό τον χώρο χρωστώ την αγάπη γι' αυτά. Αυτό τον χώρο εδώ τον είδα να χτίζεται, να γεμίζει βιβλία, αναγνώστες, παιδιά.

Και σήμερα όλοι εσείς μού κάνετε την τιμή να βρίσκομαι ανάμεσά σας, ακριβώς εδώ που ως παιδί δεν θα μπορούσα ούτε καν να το φανταστώ.

Δεν θα μπορούσα ποτέ μου να φανταστώ πως η διπλανή μου στο θρανίο, η Κική Γκίκα θα μιλούσε σήμερα για μένα εδώ. Κική μου, σου χρωστώ τελικά τον ξανακερδισμένο χρόνο,

σε όλους εσάς χρωστώ το ότι δεν θα μου επιτρέψετε να γνωρίσω τον Χαμένο καιρό που βιώνουν οι ηρωίδες μου στο βιβλίο.

Γι' αυτό, μέσα από την καρδιά μου το μόνο που μπορώ να πω είναι ευχαριστώ.

Ευχαριστώ την φίλη της καρδιάς μου, την αδελφή που δεν είχα κι απόκτησα, την Μηλίτσα Πιέτρη Αυγούστη για την διαρκή φροντίδα και την αγάπη της, για τη ζεστασιά μιας ζωής,

ευχαριστώ την Φλώρα Μωραίτη για την ευαίσθητη κι οξυδερκή προσέγγισή της στο βιβλίο αλλά και για όλα αυτά τα χρόνια στην Ομάδα βιβλίου,

ευχαριστώ την καινούργια μου φίλη Τέσσυ Μπάιλα γιατί μου επιτρέπει να ελπίζω και πάλι στο ενδεχόμενο,

μου επιτρέπει να παραμένω ανοιχτή σ' αυτό σαν παιδί,

ευχαριστώ όλα τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης που διάβασαν με αγάπη αυτό το βιβλίο, για το χρόνο τους και τον τρόπο τους,

ευχαριστώ πολύ τη Βιβλιοθήκη και τον Σφηττό, τον δήμαρχο κύριο Κιούση, ξανά την παιδική φίλη και συμμαθήτριά μου Κική Γκίκα γι' αυτή την τιμή,

τους εκδότες μου,

Κέλλυ και Αλέξανδρο Καλέντη που με κάνουν να θέλω να γίνω καλή όσο γίνεται πιο καλή,

σας ευχαριστώ όλους,

μέσα από την καρδιά μου

γι' αυτή την τιμή και για την ωραία εν τέλει μαζί σας ζωή...

 

για μένα θα είστε η οικογένεια πάντα

και ο τόπος μου, το στήριγμά μου για όλα τα δύσκολα, ο δικός μου παράδεισος, ο τόπος που ονειρεύομαι να ζήσω και να γεράσω γιατί μαζί σας ζω, μεγαλώνω, γερνώ καλά....

 

ευχαριστώ!