Τα παιδιά- ατυχήματα της Λίνας Σόρογκα, τα παιδιά- παιχνίδια.
«Μαυσωλείο Παιχνιδιών» της Λίνας Αλικάκου- Σόρογκα, Εκδ. «Πλέθρον», σελ. 140.
«Παιδί αγνώστου πατέρα. Την έκανα από λάθος. Όταν έσμιξα με κάποιον σ’ ένα πανηγύρι, πίσω από τα παραπήγματα. Από τα πέντε, την έβγαζα στο δρόμο, για να πουλάει λουλούδια, χαρτομάντηλα, την ψυχή της. Αργότερα, όταν μεγάλωσε, την έστελνα στα πανηγύρια, για να χορεύει» […]
»Ένα κομμάτι καθρέφτη ήταν ακουμπισμένος σε τρία λάστιχα σκασμένου φορτηγού, το ένα πάνω στο άλλο, που έκρυβαν πνιγμένα περιστέρια» [«Όταν οι καλαμιές λυγίζουν»]
Τα παιδιά- ατυχήματα της Λίνας Σόρογκα. Τα παιδιά- παιχνίδια.
Υποθηκευμένες ζωές, όσο κι αν φαίνονται αδέσποτες σε πρώτη όψη. Άνθρωποι σαν τσαλακωμένο χαρτί, ή κλωνοποιημένοι και πλαστικοί, έρχονται άλλοτε απ’ το παρελθόν και κάπου -κάπου από ένα πολύ μακρινό και απάνθρωπο μέλλον. Κανένας ωστόσο δεν μοιάζει να βρίσκεται ή να ζει στο παρόν, στην πλειονότητά τους όλοι βιώνουν μια ξένη ζωή ή στον καλύτερη των περιπτώσεων μια δική τους ψευδαισθησιακή.
Η Λίνα Αλικάκου – Σόρογκα στήνει 18 περιστατικά ζωής ζώσας αλλά ωστόσο παράλογης, με ήρωες που αποτελούν ταυτοχρόνως και τον παίκτη και το παιχνίδι. Παιδιά ως επί το πλείστον, ή μεγάλοι που οι ίδιοι έχουν υπάρξει κακοποιημένα παιδιά και συνεχίζουν έτσι εις το διηνεκές την γνωστή ανθρώπινη αλυσίδα: κακοποιώντας εκόντες άκοντες…
Ήρωες και ηρωίδες που αποτελούν ένα διαρκές κινούμενο τραύμα.
Στην «Κούκλα που μιλάει» ένα παιδί αναπαριστά το τραύμα της γέννησής του, θυσιάζοντας μιαν ούτως ή άλλως υποθηκευμένη ή λανθασμένη ζωή.
Στο «Imago» ο Φίλιππος για να συνεχίσει τη ναρκισσιστική του ζωή, έρχεται αντιμέτωπος με την κλωνοποιημένη φιγούρα του και γίνεται ο μυθολογικός νάρκισσος.
Στο «Μια μέρα από την ιδιωτική ζωή του Αριστείδη Ασημάκη» ο καθηλωμένος στη μητρική φιγούρα Αριστείδης Ασημάκης θα σβήσει όπως έζησε, απών σ’ αυτή τη ζωή.
Στο «Ποτάμι που κυλούσε ανάποδα» η ανθρώπινη ζωή σαν κασέτα απ’ το τέλος της προς την αρχή.
Στο «Ο δικός μας άνθρωπος» σε δυο μέρη, η υπέροχη γιαγιά Χιόνα, η μόνη ενσαρκωμένη αγάπη επί της γης, στην μηχανή του χρόνου, επανέρχεται σε μια μελλοντική επιστημονικά αλλόκοτη εποχή.
Στο «Όταν οι καλαμιές λυγίζουν» μια μάνα τσιγγάνα και κόρη- ανθρώπινες καλαμιές.
Στη «Σκοτεινή μήτρα», μια βίαιη ιστορία από βιασμένους και βιαστές.
Στις «Άγραφες σελίδες», ένα τραυματισμένο παραγκωνισμένο παιδί εκδικείται σκοτώνοντας το μυθιστορηματικό σύμπαν ενός απόντος κι αδιάφορου πατέρα.
Στη «Φάρσα», ο τυφλός Βαγγέλης μας ανοίγει την δική του μοναχική και σκληρή παράμετρο ζωής.
Στο «Σημάδι από φιλί στον καθρέφτη» αποκαλύπτεται ο γόρδιος δεσμός μάνας και γιου. Σε κάποιες περιπτώσεις ο ομφάλιος λώρος δεν κόβεται.
Στο «Μήνυμα με απόκρυψη» συναντάμε την απίστευτη σκληρότητα των παιδιών. Ένα εξαιρετικό διήγημα για την βία των παιδιών στα σχολεία.
Στο «Ούτε καν το δικαίωμα» η μοναξιά του μετανάστη και η βία που εγκυμονεί ο αποκλεισμός.
Στο «Θαύμα», ένα παιδί στο χάος, στο απόλυτο κενό, παραδομένο εντελώς στην καλοσύνη των ξένων.
Στο «Air Swiss» ένα κορίτσι άδειο, σαν τσαλακωμένο χαρτί, που αναζητά την ζωή μέσα από την αδιάκοπη κατανάλωση. Εξάλλου έτσι την έμαθαν να εξαγοράζει την ζωή πρώτα, και μετά την ποινή.
Στο διήγημα «Οι δυο μπαμπάδες», έστω και μέσα από τις πλέον αντίξοες συνθήκες, η δωδεκάχρονη Μαρσέλα σώζεται.
Στο «Ο ήλιος άργησε μια μέρα», ο Χρόνος έχει την τιμητική: μια ολόκληρη μέρα χάνεται. Και μαζί της μοιάζει να κερματίζεται ο ίδιος ο κόσμος και η ζωή.
Στο διήγημα «Το δέντρο και ο άνεμος», αλληγορία, παραμυθία και παραβολή, ένα δέντρο σταυρώνεται στον άνεμο και ανασταίνεται.
Ιστορίες που άλλοτε αγγίζουν το φανταστικό, δανείζονται στοιχεία από την επιστημονική φαντασία, κι άλλοτε το υπαρξιακό, οντολογικό αίνιγμα, που αναφέρονται πότε στο άγριο κοινωνικό παρόν και άλλοτε στο σκοτεινό οικογενειακό παρελθόν που θυμίζει μεσαίωνα, έχουν την ίδια συνισταμένη: το ανθρώπινο δράμα και τραύμα.
Δεκαοκτώ διηγήματα με την απόλυτη ανατροπή, ασθματικά, ελλειπτικά, σκληρά μέσα στην εύθραυστη ευαισθησία τους, με ήρωες τραυματισμένους που κινούνται χρονικά στο παρελθόν ή στο μακρινό εφιαλτικό μέλλον, κι αναπαράγουν το προπατορικό αμάρτημα επαναλαμβάνοντας την οικογενειακή τραυματισμένη σκηνή, ατμοσφαιρικά, ψυχαναλυτικά και οντολογικά, ακροβατούν στο βιωμένο παράλογο.
Με παράλληλους μονολόγους που άλλοτε τέμνονται κι άλλοτε έτσι ακριβώς χάνονται μέσα στο χάος και στον χρόνο σαν την ηχώ, δεκαοχτώ θραύσματα στην ίδια μοναχική, επώδυνη, αλλόκοτη, παθιασμένη και βίαιη, ανθρώπινη ιστορία.
Ετοιμάζοντας το κείμενο για το «Μαυσωλείο των παιχνιδιών» τυχαία, αυτά τα υπέροχα, τελικά, «τυχαία», έπεσα επάνω στην εξής είδηση:
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γιορκ και της Γλασκόβης ανέπτυξαν μια πρωτοποριακή μέθοδο η οποία βασίζεται στην ανάλυση της ίριδας του ματιού των θυμάτων. Οι επιστήμονες μελέτησαν ψηφιακές φωτογραφίες παιδιών, που είχαν πέσει θύματα κακοποίησης και διαπίστωσαν ότι στις ίριδες των ματιών τους υπήρξαν αντανακλάσεις προσώπων […]
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι στην ίριδα του ματιού μας καταγράφονται συγκεκριμένα δεδομένα που είναι δυνατόν να ανακτηθούν. Χάρη σε κάποιους αλγόριθμους είναι δυνατή η ανασύσταση της εικόνας σε ποιότητα που καθιστά δυνατή την αναγνώριση του προσώπου ή του αντικειμένου που αντανακλάται».
Και στα διηγήματα της Λίνας Σόρογκα «Μαυσωλείο παιχνιδιών» μοιάζει αυτή ακριβώς η αντανάκλαση του τραυματικού παρελθόντος σαν και να έχει ανακτηθεί. Στο βιβλίο της συγγραφέως ο παράδεισος της παιδικής ηλικίας δεν μοιάζει, τελικά, και τόσο παράδεισος.
