«Οι καταζητούμενες» του C.S.Forester. Μετάφραση: Αλέξης
Καλοφωλιάς. Εκδ. «Μεταίχμιο», σελ. 321
Τίποτε, σ’ αυτό το νουάρ μυθιστόρημα, δεν αφήνει,
κατ’ αρχάς, περιθώριο να μαντέψεις την επικείμενη καταστροφή, η Μάρτζορι είχε
πάει βόλτα με την παλιά συμμαθήτριά της, δέκα χρόνια παντρεμένη με τον Τέντ
ζούσε μια γαλήνια ζωή, η αδελφή της Ντοτ πρόσεχε εκείνο το καλοκαιρινό απόβραδο
τα παιδιά της, η μητέρα τους, η κυρία Κλερ, ήταν κάτι σαν φύλακας άγγελος και
πανεπόπτης Θεός.
Με ανατροπές που ξεκινούν μετά το πρώτο κεφάλαιο
και συνεχίζονται αμείωτες μέχρι την τελευταία σελίδα, ο C.F.Forester, φροντίζει ν’
αλλάξει εγκαίρως το σκηνικό: η Μάρτζορι επιστρέφοντας θα βρει την αδελφή της
Ντοτ, νεκρή μέσα στην κουζίνα. Το σενάριο της αυτοκτονίας θα καταρρεύσει νωρίς, ο μικρός γιος της έχει
δει τον πατέρα του να επιστρέφει και έχει ακούσει τον καυγά και τα γέλια που
έχουν προηγηθεί. Η μητέρα της, κυρία Κλερ, έχει καταλάβει, ο Τεντ έχει αλλάζει
ήδη συμπεριφορά, αλλά το κοινωνικό αδιέξοδο δεν επιτρέπει καμία άμεση κίνηση.
Ο ατιμώρητος δολοφόνος κυριαρχεί από τις πρώτες
σελίδες στο μυθιστόρημα αυτό του C.F.Forester, και ο σωστός χρόνος
αποδεικνύεται ένας από τους πιο βασικούς του πυρήνες. Εξάλλου, μοιάζει αυτό
καθ’ εαυτό το βιβλίο, να το αφορά τελικά. Οι πάντες αγνοούσαν την ύπαρξή του,
για 68 ολόκληρα χρόνια ήταν μέσ’ την αφάνεια, για να εντοπιστεί πριν από λίγο
καιρό σε μια δημοπρασία στο Λονδίνο. Το
χαμένο χειρόγραφο βρέθηκε το 2003, εκδόθηκε για πρώτη φορά στ’ αγγλικά τον
Νοέμβριο του 2011 και ο C.S. Forester (1899- 1966), μεγάλος
βρετανός συγγραφέας, γνωστός από τα βιβλία περιπέτειας με θαλασσοπόρους και το
μυθιστόρημα «Η βασίλισσα της Αφρικής», συγγραφέας σεναρίων για το Χόλυγουντ,
«επιστρέφει» κατ’ αυτό τον τρόπο με ένα αστυνομικό αριστούργημα. Με ζοφερή
ατμόσφαιρα, αμείωτη αγωνία, υποδόρια ειρωνεία, γρήγορους και κινηματογραφικούς
ρυθμούς, με θύτες και θύματα που εναλλάσσουν ρόλους, στήνει ταυτοχρόνως και ένα
μεγάλο κοινωνικό αλλά και υπαρξιακό δράμα. Η Μάρτζορι δεν μπορεί να χωρίσει τον
δολοφόνο – σύζυγο που φοβάται. Η κυρία Κλερ, οφείλει να σώσει την παντρεμένη
κόρη της και να εκδικηθεί την νεκρή, ο Τεντ έχει μάθει να ζει σ’ έναν κόσμο
ανδρών, οι γυναίκες είναι εκεί ως αντικείμενο πόθου ή για να υπηρετούν. Σαν
αντεκδίκηση ο νεαρός Τζορτζ, τελικά, θα χρησιμοποιηθεί, και ο αρχιφύλακας Χέιλ
θα υπάρξει το μοιραίο τους λάθος!
Συγγραφική οξυδέρκεια, κατανόηση για τ’ ανθρώπινα
πάθη, αυτοσαρκασμός των παικτών, ιστορία σαν πόκερ, πρωτίστως εντυπώσεων,
κινηματογραφικές σκηνές και ένα οδυνηρά μικροαστικό φόντο εποχής, συνθέτουν τον
μικρόκοσμο σύμπαν μιας εποχής, όπου η
ελευθερία ήταν ανέφικτη ή περνούσε πάνω απ’ το πτώμα του άλλου. Η κυριαρχία του
συζύγου και της μητέρας θα είναι το δίπολο επάνω στο οποίο θα στηθεί όλο το
δράμα. Μαριονέτες οι δυο αδελφές, η νεκρή Ντοτ εξαρχής και εγκλωβισμένη σε ένα
θλιβερό αδιέξοδο γάμο η Μάρτζορι. Ως χορός τραγωδίας, οι περίεργοι γείτονες.
Και ο αστυφύλακας Χέιλ, μπαλαντέρ ή ο από μηχανής Θεός.
Το αποτέλεσμα, ένα νουάρ μυθιστόρημα- υπόδειγμα.
Εξάλλου τίποτε απ’ εκείνο που κατά βάθος υπάρχει, δεν φαίνεται. Και ο C.S. Forester φροντίζει
να μας δώσει να το καταλάβουμε για τα καλά, με αυτό το, για μισόν αιώνα χαμένο
του, μυθιστόρημα.
«Τώρα άκου με προσοχή τι θα σου πω» είπε η κυρία
Κλερ* είχε κοιτάξει γύρω της για να σιγουρευτεί ότι δεν τις άκουγε κανείς.
«Πρέπει να αλλάξουμε τα ονόματά μας. Είναι απαραίτητο. Νομίζω ότι εμένα θα με
λένε κυρία Τζέιμς. Στο κάτω- κάτω, ήμουν κυρία Τζέιμς Κλερ μέχρι που πέθανε ο
πατέρας σου. Κυρία Τζέιμς. Μην το ξεχνάς. Εσένα πώς θα σε λένε;»
«Δεν… δεν ξέρω» είπε η Μάρτζορι.
«Σύνελθε» είπε απότομα η κυρία Κλερ. «Ποιο θα
είναι το καινούργιο σου όνομα; Κυρία Σμιθ; Κυρία Τζόουνς; Όχι, παραείναι συνηθισμένα. Κυρία Ρόμπινσον.
Αυτό είναι. Κυρία – κυρία Χένρι Ρόμπινσον, μικρό όνομα ΆντελεΪντ. Κυρία ΆντελεΪντ Ρόμπινσον, το γένος Τζέιμς.
Και εγώ θα είμαι η μητέρα σου, η κυρία Φράνσις Τζέιμς. Νομίζω ότι είναι
καλύτερα να παραμείνω μητέρα σου, αγάπη μου».
Επειδή τα ονόματα μπορεί ν’ αλλάζουν, όμως, οι
ρόλοι παραμένουν αμετακίνητοι, τελικά, σ’ αυτό το ψυχολογικό, υπαρξιακό
μυθιστόρημα.
