Κατά τον Λουί Αλτουσέρ, ακόμα και οι ψευδαισθήσεις αποτελούν μέρος της πραγματικότητας

“μη ρίχνετε δακρυγόνα, κλαίμε και μόνοι μας”, “στο δρόμο, στο δρόμο, να σπάσουμε τον τρόμο”....

“ΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΜΠΑΣΤΟΥΝΙΑ” της Τιτίνας Δανέλλη. Εκδ. “Καστανιώτη”, σελ. 285, € 18
“Γι' αυτό, μόνο όσοι βρεθήκαν στον δρόμο εκείνες τις μέρες κι εκείνες τις νύχτες μπορούν να καταλάβουν πως έγινε δηλαδή να βρεθούν μαζί στον δρόμο παιδιά των πλουσίων που “δεν τους λείπει τίποτα” και φτωχά παιδιά των δυτικών συνοικιών, φοιτητές και Εξαρχειώτες, μετανάστες και κλεφτρόνια.... Εσύ που διαβάζεις Ντίκενς και Ουγκό, ίσως να μπορέσεις κάτι να καταλάβεις. “Τα θέλουμε όλα για όλους”. Αν πάλι θέλεις να καταλάβεις περισσότερα, διάβασε τα συνθήματα της εξέγερσης”.
“Δεν ξεχνάμε, δεν συγχωρούμε”, “η εξέγερση δεν είναι εικόνα στις ειδήσεις, στο δρόμο γεννιούνται οι συνειδήσεις”, “στις τράπεζες λεφτά στη νεολαία σφαίρες, ήρθε η ώρα για τις δικές μας μέρες”, “μη ρίχνετε δακρυγόνα, κλαίμε και μόνοι μας”, “στο δρόμο, στο δρόμο, να σπάσουμε τον τρόμο”....
Ο αστυνόμος της Ελληνικής αστυνομίας Άγγελος Βλάχος επανέρχεται (τον είδαμε και στην “Τέταρτη Γυναίκα”) και μαζί με την δημοσιογράφο Ευγενία Ευγενικού ζουν σε αυτό το φλέγον και καταγγελτικό μυθιστόρημα το περσινό φλεγόμενο Δεκέμβρη. Η Τιτίνα Δανέλλη αποφασίζει και αυτή τη φορά, να καταδυθεί στα βαθιά: της ανθρώπινης ψυχής, της ελληνικής αστυνομίας, της αντιτρομοκρατικής, της διεθνούς κατασκοπείας.
Τα ανθρώπινα βάθη ερεβώδη και όμοια παντού και το Κακό στις μέρες μας στα χέρια με το Καλό με προσωπεία και εναλλασσόμενους ρόλους.
Στο μυθιστόρημα, δυο ιστορίες παράλληλες για μιαν εξαφάνιση, ένα παλιό, ξεχασμένο μυστικό, την απληστία της εξουσίας, τον έρωτα, την προδοσία και την αντιφατική εποχή που εμπεριέχει και επιτρέπει τα πάντα. Και φυσικά σε μια τέτοια αλλόκοτη εποχή, το Καλό δεν είναι πάντοτε ο νικητής στο τέλος.
Όλα ξεκινούν – υπό τον ήχο του Ντονιτσέτι “Το Ελιξίριο του έρωτα” - από μια μυστηριώδη εξαφάνιση. Κι ο Τόμας, Βρετανός πράκτορας, μπροστά στο μυστήριο ενός άδειου τάφου, θα αναγκαστεί να πάρει τους δρόμους για να βρεί ζωντανή ή νεκρή, τη θεία του Τζούλι.
Την ίδια ώρα στην Αθήνα, ο Άγγελος Βλάχος ετοιμάζεται για την τελική έξοδό του από την ελληνική αστυνομία. Αλλά οι καιροί, και ο στρατηγός Γεωργίου, αποφασίζουν γι' αυτόν διαφορετικά. Ένα ταξίδι με τον Μανωλάτο της αντιτρομοκρατικής θα τον κάνει να αλλάξει απόψεις και θέσεις. 'Ενα παλιό μυστικό, θα φέρει τους δυο άντρες κοντά, και η ζωή θα τους δείξει και μιαν άλλη, αποκαλυπτικότερη όψη. Στο νησί “Η Δύναμη του Πεπρωμένου” που υπό τους ήχους του Βέρντι από την πρώτη σελίδα, απλώνει χαρτί, “τα τέσσερα μπαστούνια” στον κήπο της Ευγενίας θα λύσουν τον γρίφο της εξαφανισθείσας θείας Τζούλι, για να ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου: ο Γεωργίου παραιτείται, ο Μανωλάτος κατηγορείται, ο δολοφόνος της Τζούλι αποτελεί την μέγιστη ανατροπή, ο Άγγελος Βλάχος γίνεται ο αρχηγός της αστυνομίας για μια μέρα, η Ευγενία αποκωδικοποιεί το μήνυμα σε λάθος στιγμή κι όλοι βρίσκονται εν τέλει στον λάθος τόπο την λάθος στιγμή.
Επιστρατεύοντας αυτοσαρκαστικό χιούμορ, κοινωνική οξυδέρκεια, ιστορική αλήθεια, αποκαλυπτική τέχνη και αυτογνωσιακή συμπεριφορά, η συγγραφέας τολμά να αρθρώσει κι αλήθειες αβάσταχτες, οδηγώντας τα γεγονότα και τους ήρωές της στα άκρα:
“Μου είπε να σας μεταφέρω ότι, κατά τον Λουί Αλτουσέρ, ακόμα και οι ψευδαισθήσεις αποτελούν μέρος της πραγματικότητας”.
“Δεν είχε καταλάβει ποτέ τους δυο άντρες που είχε αγαπήσει, και γι' αυτό τους έχανε και τους δυο. Τώρα ένιωθε αμυδρά πως, αν είχε καταλάβει τον Άσλει, δεν θα τον είχε αγαπήσει ποτέ, και πως, αν είχε καταλάβει τον Ρεντ, δεν θα τον είχε χάσει ποτέ. Αναρωτιόταν με απελπισία αν κατάλαβε ποτέ κανέναν άνθρωπο στη ζωή της...”
Με την Σκάρλετ Ο' Χάρα και το “Όσα παίρνει ο άνεμος” και παίζοντας με τις άριες και την όπερα που αγαπά, η συγγραφέας εντάσσει την εσωτερική έκρηξη σε εκείνη την κοινωνική του περασμένου χειμώνα.
Απελπισμένη, όσον αφορά, το αποτέλεσμα:
“Ο θάνατος τελικά είναι η μοναδική αλήθεια που μας κυνηγά με το τέταρτο μπαστούνι από την πρώτη στιγμή που ερχόμαστε στη ζωή” όπως θα πει ο Τζούλιαν στον Τόμας.
Αλλά παρ' όλα αυτά, θα διασώσει στο τέλος τον αστυνόμο Γεωργίου και την Ελπίδα. Την Αίγλη και την Άνια (εκ του Αναρχία) να διεκδικούν τη δική τους αλήθεια και την δική τους απροσκύνητη ζωή, όπως όλοι οι νέοι του κόσμου προτού υποκύψουν στην ακηδία της δικής τους ψυχής ή στο κοινωνικό πεπρωμένο.
Κινηματογραφικοί ρυθμοί, χαρακτήρες με λάθη και πάθη και σάρκα και αίμα, μυστήριο και παρανοήσεις στους κόλπους της ίδιας της αστυνομίας, όπου η συγγραφέας εκεί τοποθετεί να μάχονται αυτή τη φορά Καλό και Κακό. Με “έναν λαό ντοπαρισμένο με τηλεοπτική ευτυχία”.
Ε ναι, ο τρόμος μας ήρθε τελευταίος. Και παρ' ό,τι εμφανές το αυγό του φιδιού, ήταν ανύπαρκτος τότε.


ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ-
ΕΡΓΑ ΤΗΣ:
Η Τιτίνα Δανέλλη γεννήθηκε στην Αθήνα.
Εργάζεται ως δημοσιογράφος. Πρώτο της έργο το μυθιστόρημα “Ο επιτυχημένος” (1971).
Ακολούθησαν το μυθιστόρημα “Αντιπερισπασμός” (1973), οι νουβέλες “Αίθουσα αναμονής” (1974) και “Σερ Γκρέγκορι ή Καπετάν Γρηγόρης” (1986),
το μυθιστόρημα “Ένα και Ένα κάνουν όσο θες” (σε συνεργασία με τον Μάνο Κοντολέων, 1981),
το θεατρικό έργο “Έρως διατηρητέος έως...” (1996),
και τα μυθιστορήματα “Ο θρήνος της Κλεοπάτρας” (2000),
“Το παιχνίδι του δικαστή” (2002),
“Εκ των πραγμάτων” (σε συνεργασία με τον Θανάση Μπαλοδήμα, 2003),
“Η τέταρτη γυναίκα” (2004),
και το κατασκοπευτικό μυθιστόρημα “Ο ταγματάρχης” (σε συνεργασία με τον Θανάση Παπαρήγα, 2007).
Έχει τιμηθεί με το βραβείο ΥΠΠΟ για το θεατρικό έργο “Έρως διατηρητέος έως...” (1995).
Έλαβε μέρος, με διηγήματά της, και στους τρεις πρώτους τόμους των “Ελληνικών εγκλημάτων”, που κυκλοφορούν από τις Eκδόσεις Kαστανιώτη (2007, 2008 και 2009).


ΥΓ1. Για την Τιτίνα που δεν θα τα καταφέρω να φτάσω σήμερα στην εκδήλωση, για την μαγεία που μου χαρίζει όποτε την διαβάζω, για τις ελπίδες και για την βεβαιότητα ότι τίποτε τελικά δεν έχει χαθεί.

ΥΓ2. Ναι, τίποτα δεν έχει χαθεί, το διαπίστωσα το Σαββατοκύριακο και στην Ρόδο, φίλοι παλιοί, φίλοι καλοί. Ματιά καθαρή και ο Τάσος, ο Σπύρος, η Νάνσυ στην πιο δημιουργική τους στιγμή. Μεγάλη έκπληξη ο Βασίλης, ο Κώστας, ο Ιωσήφ, η Λίλη, ο Ξενοφών που ξαναείδα, ο άλλος Κώστας... Σε ένα νησί απίστευτα όμορφο που δεν παίρνει χαμπάρι ούτε από κρίση ούτε κι από ασχήμια. Αλλά για το Συνέδριο, πολλά περισσότερα, προσεχώς.

ΥΓ3. Ζεστή και μεγάαααλη αγκαλιά στον Γιώργο Γλυκοφρυδάκη (αυτός ξέρει γιατί, Γιώργο μου κι άλλο κοινό μας, ψαχνόμαστε, παιδάκι πια ήδη, ε ναι, πονά...)

ΥΓ4: Τώρα όλα τα άλλα (οι άλλοι κι οι ψευδαισθήσεις τους), τόσο ξεθυμασμένα, τόσο ελάχιστα, τόσο άνευ λόγου, τόσο πολύ μακρινά... Μα να μη μου έχει φανεί ποτέ αλλά ποτέ ότι με... παρενοχλούν κιόλας με την αγάπη τους! Η αρρώστια μάλλον του δυτικού, τόπε και ο φουκαριάρης ο Μαργαρίτης (“στον καθρέφτη σου κοιτιέσαι κι από μόνος σου αγαπιέσαι”, αχ αχ...)

ΥΓ5: Ε ναι, “κλαίμε και μόνοι μας”. Κι έχουμε σοβαρούς λόγους.

ΥΓ6: Μου το είπε το σοφό παιδί εχθές, ο Βασίλης. Κι ο Δον Κιχώτης μόνος απέμεινε, ε εντάξει ακόμα κι ο Σάντσο Πάντσο, το άλτερ έγκο του, ανύπαρκτος! Τώρα, για να με παρηγορήσει;