23/6/10

“Αν με χάσεις σε κάποιο σημείο ψάξε σε άλλο, Σταματώ κάπου και σε περιμένω”

“ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ ΜΟΥ” του Ουώλτ Ουίτμαν. Μετάφραση: Ζωή Ν. Νικολοπούλου. Πρόλογος: Κώστας Γεωργουσόπουλος. Εκδ. “Ηριδανός”, σελ. 110, € 14
“Επιτέλους ένα μεγάλο ποίημα και ένας ριζιμιός ποιητής στα Ελληνικά. Γιατί έως τώρα μόνο περιορισμένα αποσπάσματα από το θηριώδες αριστούργημα του Ουίτμαν μπορούσε να βρει και ν' απολαύσει κανείς στον τόμο μας”. “Ο Ουίτμαν, ο Όμηρος του Αμερικανικού Έθνους με τον ποιητικό ποταμό άρδευσε την εποχή του και γονιμοποίησε τις μελλοντικές ποιητικές γενιές. Σαν τον Διόνυσο το ποιητικό του σώμα μοιράστηκε σαν αντίδωρο και σαν θεία ευχαριστία”, ενθουσιωδώς χαιρέτησε την ελληνική έκδοση ο Κώστας Γεωργουσόπουλος. Ο αμερικανός ποιητής Ουώλτ Ουίτμαν που γεννήθηκε στις 31 Μαίου 1819 στο Ουέστ Χιλς του Λονγκ Άιλαντ, ανήσυχος, αυτοδίδακτος, καταγόμενος από την εργατική τάξη, στοιχειοθέτης, δημοσιογράφος και νοσοκόμος (κατά τον εμφύλιο) που γράφει ποιήματα πανθειστικά και φυσιολατρικά, αγαπά την όπερα, διαβάζει βεδικούς ύμνους, αστρονομία, Όμηρο, Σαίξπηρ, Ντίκενς και γερμανική φιλοσοφία και πεθαίνει στις 26 Μαίου 1892, αφήνει πίσω του μεταξύ άλλων ένα σαρωτικό ποίημα μέσα στο οποίο αποθεώνει ύπαρξη, συγκινήσεις και ανθρώπινες εμπειρίες.
“Ο πατέρας της αμερικανικής ποίησης” όπως καθιερώθηκε, με τους μοντερνιστές ποιητές Χαρτ Κρέιν και Άλεν Γκίνσμπεργκ να βαδίζουν στ' αχνάρια του, τύπωσε το “Τραγούδι του Εαυτού μου” το 1855, την ημέρα της κηδείας του πατέρα του, ένα βιβλιαράκι με πράσινο εξώφυλλο και πλεγμένα άνθη γύρω απ' τον τίτλο. Πουθενά, βεβαίως, το όνομα του συγγραφέα.
“Γιορτάζω τον εαυτό μου, και υμνώ τον εαυτό μου,
Και αυτό που σκέφτομαι θα σκεφτείς,
Γιατί κάθε μόριο που μου ανήκει, ανήκει και σε σένα...
Η γλώσσα μου, κάθε μόριο από το αίμα μου, φτιαγμένο από αυτό το χώμα, αυτόν τον αέρα,
Γεννημένος εδώ από γονείς γεννημένους εδώ από γονείς το ίδιο, και οι γονείς τους το ίδιο,
Εγώ, τώρα τριάντα- εφτά χρονών απόλυτα υγιής ξεκινώ,
Ελπίζοντας να μη σταματήσω μέχρι το θάνατο...”
Στην ποίησή του, το ρεαλιστικό όραμα της Αμερικής και η προφητική διάσταση του ποιητή μπροστά στην βιομηχανική εποχή και την δημοκρατία των μαζών, συνυπάρχει με την εσωτερική φωνή που αφορά το θείο, την υπερβατική φιλοσοφία και μια γλώσσα ανυπόκριτη και ανυπότακτη:
“... Κληροδοτώ τον εαυτό μου στο χώμα να φυτρώσω από τη χλόη που αγαπώ,
Αν με θέλεις πάλι, ψάξε με κάτω από τα πέλματα των παπουτσιών σου.
Δύσκολα θα μάθεις ποιος είμαι και τι εννοώ,
Αλλά για σένα θα είμαι πλησμονή υγείας παρόλα αυτά,
Και θα διυλίζω και θα διαγείρω το αίμα μου.
Αν αποτύχεις να με βρεις στην αρχή μην αποθαρρύνεσαι,
Αν με χάσεις σε κάποιο σημείο ψάξε σε άλλο,
Σταματώ κάπου και σε περιμένω”.
Έτσι, στις 26 Μαρτίου του 1892 όταν κηδεύτηκε στο Κάμντεν χωρίς ιερέα και σταυρό, με το πλήθος να τον ακολουθεί σε απόσπαση έξι χιλιομέτρων στο τάφο του, χαράχτηκαν για πάντα οι στίχοι:
“Το βάθρο μου είναι στερεωμένο και σφηνωμένο σε γρανίτη,
Περιγελώ αυτό που εσείς ονομάζεται αποσύνθεση,
Και ξέρω την έκταση του χρόνου”.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2006 από τον “Ηριδανό” σε εξαιρετική έκδοση και με την επιμέλεια του Νίκου Μπλαζουδάκη.