“Η πείρα μου με δίδαξε ότι η καλύτερη κρύπτη βρίσκεται μέσα στον εγκέφαλό μας”, θα μπορούσε και να ήταν έτσι...

“Ο ΦΡΟΥΝΤ ΣΤΟ ΜΑΝΧΑΤΑΝ” του Λυκ Μποσί. Μετάφραση: Γιάννης Καυκιάς. Εκδ. “Καλέντης”, σελ. 447, € 19

“Η ψυχανάλυση είναι θεραπευτική μέθοδος. Δεν είναι για να εξηγεί αινίγματα, ούτε για να βοηθάει στη σύλληψη δολοφόνων. Και δεν μου πέρασα ποτέ από το μυαλό η ιδέα να γίνω αστυνομικός ή δικηγόρος”.
Τάδε έφη Φρόυντ πλην όμως στην συνέχεια του μυθιστορήματος θα αναγκαστεί να το βάλει για τα καλά το... χεράκι του, ή μάλλον την επιστήμη του, θέτοντας στην υπηρεσία της δικαιοσύνης και το περίφημο πια φρουδικό του ντιβάνι.
Ο Λυκ Μποσί, εκμεταλλευόμενος στο έπακρον ένα ιστορικό γεγονός, το φθινόπωρο του 1909 ο Ζίγκμουντ Φρόιντ και ο Καρλ Γιουνγκ επισκέπτονται την Αμερική, με σκοπό τους μια σειρά διαλέξεων στα αμερικανικά πανεπιστήμια για να προωθήσουν την ιδέα της ψυχανάλυσης, στήνει ένα διαστροφικά ευφυές αστυνομικό μυθιστόρημα που περιλαμβάνει τα πάντα: απολαυστικούς ψυχαναλυτικούς διαλόγους και σασπένς, ατμόσφαιρα εποχής και το αμερικανικό αρχιτεκτονικό θαύμα, κλειστά μασονικού τύπου κλαμπ και ψυχαναλυτικές αρχές και τακτικές, ανατροπές, φρουδική θεωρία για τα όνειρα και το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, γιουγκική άποψη περί συλλογικού ασυνειδήτου και μνήμης, πολιτική, εξαιρετική συγγραφική αρχιτεκτονική, χιούμορ και τον απόλυτο τρόμο.
Όλα αρχίζουν όταν ένας πλούσιος και διάσημος αρχιτέκτονας δολοφονείται στο σπίτι του στο Μανχάταν. Μοναδική μάρτυρας του φόνου, η μονάκριβη και όμορφη κόρη του η οποία ωστόσο πάσχει από μια ιδιότυπη αμνησία. Την ίδια εποχή, Ζίγκμουντ Φρόιντ και Καρλ Γιουνγκ, καταφθάνουν στην Αμερική με όλα τα μεταξύ τους πάθη, φιλία και διαφορές τους. Και κατά κάποιον τρόπο χωρίς να το επιθυμούν, θα κληθούν να προσφέρουν υπηρεσίες εφαρμόζοντας στη νεαρή γυναίκα τη μέθοδο της ψυχανάλυσης την οποία ο συγγραφέας παρακολουθεί επιστημονικά και ο αναγνώστης απολαμβάνει αναγνωστικά. Ο δε Γιουνγκ θα προσπαθήσει να διεισδύσει στην ψυχή ενός κατά συρροή δολοφόνου. Διότι την ίδια χρονική περίοδο, επιφανείς φίλοι του δολοφονηθέντος αρχιτέκτονα εξαφανίζονται για να βρεθούν νεκροί, δολοφονημένοι τελετουργικά και θαμμένοι στα θεμέλια διαφορετικού ουρανοξύστη της πόλης ο καθένας.
Η μασονία του Κόρντα, μέλη αδελφότητες και οι αρχές της Αλχημίας και των Αλχημιστών, νευρώσεις, συλλογικό ασυνείδητο, συμβολισμός ονείρων, φαντασιώσεις τοκετού, η χρυσή τομή, η έννοια του αχειροποίητου, όλα θα μπουν στο προσκήνιο. Σε ένα μυθιστόρημα υπερπαραγωγή που θα άγγιζε την τελειότητα, εάν δεν ήταν το πρώτο του συγγραφέα, ήτοι δεν επέμενε να βάλει τα πάντα.
Εξαιρετικά συγγραφικά ευρήματα η Γκρέις Κόρντα και η άλλη (η Τζούντιθ η κούκλα της η οποία αναλαμβάνει δράση όταν τα γεγονότα την υπερβαίνουν). Το αρχιτεκτονικό σχέδιο ως ιστός αράχνης και τα χαρακτικά των αλχημιστών που προαναγγέλλουν ή εν είδη αινίγματος εξηγούν κάθε φόνο. Οι προσωπικότητες του Φρόιντ και του Γιουνγκ με στέρεα υλικά σχεδιασμένες και πάνω απ' όλα οι ψυχαναλυτικές μέθοδοι και των δυο, τα κλειδιά που ανοίγουν γρίφους και ξεκλειδώνουν προθέσεις, ψυχές, φόβους και σκοτεινό συνειδητό ή ασυνείδητο. Η βία της αμερικανικής κοινωνίας και η μηδαμινή αξία της ανθρώπινης ζωής. Οι θεατρικού τύπου διάλογοι, το υποδόριο χιούμορ και η συγγραφική αναμφισβήτητα αφηγηματική ευφυία.
Μικρά αποσπάσματα που αποδεικνύουν την μεγάλη προηγηθείσα βιβλιογραφία για τον συγγραφέα:
“Η πείρα μου με δίδαξε”, απάντησε ο Φρόιντ, “ότι η καλύτερη κρύπτη βρίσκεται μέσα στον εγκεφάλό μας. Το ασυνείδητο ιδιαίτερα είναι ένα απαραβίαστο χρηματοκιβώτιο. Δεν καταφέρνουμε ν' αποκτήσουμε κάποια ιδέα γι' αυτά που περιέχει παρά μόνο χάρη στις ανεξέλεγκτες εκδηλώσεις του: τα όνειρα, τα λάθη, τις απροσεξίες, τις αδεξιότητες”.
Και ο Γιουνγκ:
“Αποκλείεται να ήξερε ο Χέρμαν Κόρντα αυτό το μύθο! Αναφέρεται μόνο μια φορά, σ' ένα σπάνιο χειρόγραφο της αυτοκρατορικής βιβλιοθήκης του Βερολίνου. Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι αυτή η εικόνα του φαλλού του ήλιου είναι ένα πανάρχαιο στοιχείο που το ανθρώπινο πνεύμα αναπαράγει αυθόρμητα ανά τους αιώνες. Με άλλα λόγια, ένας άνθρωπος δεν ανακαλύπτει μια τέτοια εικόνα, την κληρονομεί”.
“Έτσι μπορώ να ερμηνεύσω τώρα το όνειρο που είδα στο υπερωκεάνιο. Το σπίτι στο οποίο διαδραματιζόταν δεν ήταν μια μικροπρεπής αναπαράσταση του εγώ μου. Ήταν μια καθολική εικόνα της ανθρώπινης ιστορίας, όπου κάθε όροφος μας επιτρέπει να υποθέσουμε την ύπαρξη ενός συλλογικού ασυνείδητου, το οποίο αποτελείται από αρχέτυπα και το οποίο μας δομεί στον ίδιο βαθμό με την προσωπική μας διαδρομή!”.
Και όλα αυτά, βεβαίως, είναι και το μεγάλο ατού και κέρδος της λογοτεχνίας.


ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ-
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ:
Ο Λυκ Μποσί γεννήθηκε το 1974 στη Γαλλία.
Εργάζεται στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση ως παραγωγός και σεναριογράφος.
“Ο Φρόυντ στο Μανχάταν” είναι το πρώτο του μυθιστόρημα, κυκλοφόρησε το 2009 και σημείωσε τεράστια εκδοτική επιτυχία.

Δημοσιεύθηκε στο Έθνος της Κυριακής