25/10/10

“Eκείνα που δεν έχεις είναι κατά βάθος εκείνα που δε χρειάζεσαι...

... Παντού και πάντα εμείς επιλέγουμε, ακόμη και όταν δε μας είναι συνειδητό”.

“ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΡΔΙΑ ΓΕΜΙΖΕΙ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΑ” της Μάρως Βαμβουνάκη. Εκδ. “Ψυχογιός”, σελ. 307, € 16

“Το ζήτημα της ευθύνης, στα περισσότερα ανθρώπινα, είναι το μεγαλύτερο φιλοσοφικό ερώτημα του κόσμου. Σχολές της ψυχιατρικής τείνουν να θεωρούν τον άνθρωπο έρμαιο των τραυμάτων του και Σχολές κοινωνιολογίας τον συμπονούν ως έρμαιο των κοινωνικών συνθηκών. Άλλες, πάλι, συγκεράζουν τα αίτια σε διαφορετικές αναλογίες η καθεμία. Προτιμώ τη χριστιανική γενναία αλλά και, ως εκ τούτου, ελπιδοφόρα θέση, την πιο αξιοπρεπή για το ανθρώπινο πρόσωπο: πως τίποτα δεν εξουδετερώνει την ελευθερία”.
Σε μιαν εποχή όπου αβεβαιότητα, ανασφάλεια, αναξιοπιστία, τσακίζουν ζωές και ψυχές και ταλανίζουν τ' ανθρώπινα, η συγγραφέας της ανθρώπινης ψυχής έρχεται να επαναφέρει τα βασικά της: ελευθερία, πίστη και νόημα. Εφόσον ο φόβος μπροστά στην ελευθερία, στον θάνατο, και η έλλειψη νοήματος είναι η βασική αιτία της μαζική μας καταθλιπτικής υστερίας.
Βηματίζοντας με διάκριση επάνω σε Ψυχολογία, Φιλοσοφία, Κοινωνιολογία, Λογοτεχνία, Ποίηση, Καθημερινότητα και Πατερικά Κείμενα, η Μάρω Βαμβουνάκη στο τέταρτο αυτό βιβλίο της σειράς που ξεκίνησε με το “Ο Παλιάτσος και η Άνιμα”, συνεχίστηκε με “Το φάντασμα της αξόδευτης αγάπης” και τον “Χορό Μεταμφιεσμένων” έρχεται τώρα σε εποχές ομιχλώδεις και δύσκολες με το βιβλίο της “Μια μεγάλη καρδιά γεμίζει με ελάχιστα” να μας επαναφέρει αξιολογικά στα βασικά μας. Σε εκείνα που δίχως εκείνα μια καρδιά δεν γεμίζει με τίποτα! Σε όσα κατακτιούνται, αλλά ούτε αγοράζονται, ούτε πουλιούνται.
Επιστρατεύοντας παραδείγματα από την ιστορία, τη μυθολογία και την λογοτεχνία, όπως αυτό με τον Διογένη και τον Αλέξανδρο που το μόνο που ζήτησε ήταν να κάνει πιο κει για να μην του κρύβει τον ήλιο, μας υπενθυμίζει με τρόπο ιαματικό τον “ήλιο” που χάσαμε και ξεχάσαμε, την καθαρή μας ψυχή που μας εκδικείται τώρα που την λερώσαμε, την διαρκή σύγκρουσή μας με το καλό και κακό εαυτό μας. Υπενθυμίζοντάς μας την Κόλαση και τον Παράδεισο που κρύβεται μέσα μας, σαν τον Θεό και το θαύμα, πότε φωτιά και πότε φως, αναλόγως.
Αποδεικνύοντας – από τις πρώτες κιόλας σελίδες ότι “Το θαύμα είναι η πιο ρεαλιστική κατάσταση της αληθινής ζωής”, μας καθαρίζει τα μάτια μέσα από κείμενα σαν ψυχικό... κολλύριο, υποδεικνύοντάς μας πάθη και λάθη καλά κρυμμένα, μασκαρεμένα.
Βαδίζοντας με βελούδινο βήμα σε ζητήματα αντιφατικά και ευαίσθητα, αγγίζει με ποιητικότητα, λεπτότητα και ψυχική οξυδέρκεια, την μεταμορφωτική αγάπη (το τριαντάφυλλο στον Μικρό πρίγκιπα του αεροπόρου), τη σιωπή του μεγάλου αισθήματος, την μεγάλη ελευθερία της τόλμης. Τη βουλιμία της ψυχής, και την αντιφατική εσωστρέφεια, την καταστροφική και για τον ίδιο τον φέροντα ζήλια, το έλεος που είναι κι απ' τη δικαιοσύνη, το δικαιότερο. Την πληρότητα που θα έρθει μέσα από την φώτιση ή την συνειδητοποίηση και την αυτογνωσία. Επικαλούμενη την αυτοτιμωρία του Οιδίποδα και τον ανθρωπισμό του Ιεροεξεταστή στους ντοστογιεφσκικούς “Αδελφούς Καραμάζοφ”, αποκαλύπτει την αναγκαιότητα της ελευθερίας ακόμα και για την χριστιανική αγάπη. Και ξεφυλλίζοντας τα μύχια της ψυχής, ξαναφέρει στο φως εκείνο το ξεχασμένο λόγω ακηδίας: “εκείνα που δεν έχεις είναι κατά βάθος εκείνα που δε χρειάζεσαι. Παντού και πάντα εμείς επιλέγουμε, ακόμη και όταν δε μας είναι συνειδητό”.
Με τίτλο μιαν υπέρτατη αλήθεια, η συγγραφέας Μάρω Βαμβουνάκη σε ένα βιβλίο που είναι μαζί φιλοσοφικό και ψυχολογικό δοκίμιο, καθημερινή μαγεία και ποίηση μας προσφέρει όλα τα εχέγγυα για μια μεγάλη καρδιά, γεμάτη. Ας μη ξεχνάμε εξάλλου ότι το θαύμα είναι η ρεαλιστική της πραγματικότητα και ότι μόνο μια μεγάλη καρδιά (συγγραφικά κι ανθρώπινα) είναι σε θέση όλα αυτά να τα συλλάβει.


ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ:

Η Μάρω Βαμβουνάκη γεννήθηκε στα Χανιά όπου έζησε τα παιδικά της χρόνια. Από εννέα χρόνων ήρθε με την οικογένειά της στην Αθήνα.
Σπούδασε νομικά και ψυχολογία.
Από το 1972 και για έντεκα χρόνια έζησε στη Ρόδο, όπου εργάστηκε ως συμβολαιογράφος. Σήμερα ζει στην Αθήνα.
Από τις Εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία της:
“Ο παλιάτσος και η άνιμα”,
“Το φάντασμα της αξόδευτης αγάπης”,
“Χορός μεταμφιεσμένων”,
“Αυτή η σκάλα δεν κατεβαίνει”
και σε κοινό τόμο,
“Το χρονικό μιας μοιχείας”, “Ντούλια” και “Ο πιανίστας και ο θάνατος”.
Κυκλοφορούν σύνολο, τριάντα δικά της βιβλία (μυθιστορήματα, θεατρικά, δοκίμια, παραμύθι, διηγήματα).
Το 1988 με το μυθιστόρημά της “Η μοναξιά είναι από χώμα” (εκδ. “Φιλιππότη”) βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος.

Ελένη Γκίκα
Δημοσιεύθηκε στο Έθνος της Κυριακής