«ΜΑΖΙ» της Αννα Γκαβάλντα, Μετάφραση: Μαρία Βώττα, Εκδ. «Ηλέκτρα», σελ. 486.
Μπορεί ένα βιβλίο να σου αλλάξει τη ζωή; Υπάρχουν κάποια βιβλία που σίγουρα την έχουν αυτή τη δυνατότητα. Μπορεί μια ιστορία να σου αλλάξει την οπτική πάνω στα πράγματα; Απ’ ότι φαίνεται, ευτυχώς, κάποιες φορές, ενίοτε, συμβαίνει!
Η ποιήτρια των αδυνάτων! Έτσι χαρακτηρίστηκε. Και όσο για το βιβλίο «Το μυθιστόρημα των άδολων ψυχών». Που έγινε «το ευρωπαικό μπεστ σέλλερ και συναγωνίστηκε για πολλές εβδομάδες στις λίστες των «ευπωλήτων» ακόμα και τον «Κώδικα Ντα Βίντσι»»…
Στην αρχή, όταν το ξεφύλλισα, δεν το κρύβω πως σκέφτηκα «υπερβολές». Αυτό που κίνησε το ενδιαφέρον μου ήταν η ζωή της συγγραφέως. Τι ωραία- σκέφτηκα- να μια γυναίκα που διεκδίκησε «το είναι» και «το έχειν» της στη ζωή. Τίποτε, εξ αρχής, δεν της χαρίστηκε.
Το ίδιο, ακριβώς, συμβαίνει και με τους ήρωές της.
Το «Μαζί» δηλώνει μια ιστορία αγάπης. Αλλά είναι και μια ελεγεία της φιλίας. Είναι και το λυσσάρι, ο τυφλοσούρτης «των απροσαρμόστων» της ζωής. Είναι η αγία καθημερινότητα που μπορεί να γίνει τόσο ευτυχής, τόσο δημιουργική, τόσο πολύ σπλαχνική, όταν αποφασίσεις να ξεκλειδώσεις την πανοπλία σου. Όπως οι ήρωες. Φύσει και θέσει δύσκολοι και μυστήριοι, στραπατσαρισμένοι και προβληματικοί. Ποιος μένει ατσαλάκωτος, εξάλλου, για μια ζωή, στη ζωή;
Στις 487 σελίδες του βιβλίου ζουν κι αναπνέουν, σκοντάφτουν, πέφτουν και σηκώνονται η Καμίγ Φωκ, ζωγράφος «χαώδης» και μοναχική, 26 χρονών, που δουλεύει ως καθαρίστρια για να τα βγάλει πέρα. Ο Φιλιμπέρ Μαρκέ ντε λα Ντυρμπεγιέρ, εκπεσών αριστοκράτης, με πάθος για την ιστορία της Γαλλίας, λίγο λοξός που όταν τα βρίσκει δύσκολα (δηλαδή συνεχώς) τραυλίζει. Ο Φράνκ, 34άρων χρονών μάγειρας, σπαστικός και «καμπόσος» που βρίζει πολύ. Και η Πωλέτ Λασταφιέ 82 χρονών, ατίθαση κι εριστική, που αργοπεθαίνει σε ένα οίκο ευγηρίας.
Κάποια στιγμή, οι διαδρομές τους θα διασταυρωθούν. Και θα αποφασίσουν να συγκατοικήσουν, όχι «αβρόχοις ποσί». Ο ένας θα γίνει καθρέφτης για τον άλλον. Αλλά και δεκανίκι, και στήριγμα. Θα γίνει η «οικογένεια» που επέλεξε. Για να γεμίσει μια αφόρητα άδεια ζωή. Με όλο το ρίσκο και την ευθύνη που αυτό συνεπάγεται.
Η ιστορία εκτυλίσσεται μαλακά κι ευγενικά σαν ανάσα. Με χιούμορ, μελαγχολία, βαθύτατη ευαισθησία και στοχασμό. Με επιδρομές στο παρελθόν, διαφωτιστικές και επώδυνες. Και με σχέδια για το μέλλον. Εκείνο που προέχει για όλους είναι το «θεικό παρόν», το ότι βρέθηκαν, το ότι ευτυχώς συναντήθηκαν, επιτέλους.
Η συγγραφέας στήνει με αβίαστο τρόπο μια σπαρταριστή ιστορία που ξεκλειδώνει πόρτες συνήθως κλειστές, αναδεικνύοντας μια διαφορετική, παράλληλη πραγματικότητα. Εκείνη που μας επιτρέπει να ζούμε αυθεντικά και ανθρώπινα τη ζωή μας.
Το αποτέλεσμα, θα είναι για τον καθένα από τους τέσσερις ζορισμένους ήρωες, ευτυχισμένο και δημιουργικό: ο Φιλιμπέρ θα βρει την φωνή του και τον έτερον ήμισυ. Η Καμίγ, επιτέλους, θα ζωγραφίσει. Ο Φρανκ θα μαγειρεύει όλο και πιο καλά τις σπουδαίες του συνταγές και επί τέλους θα βρει έναν τρόπο για να φροντίζει την γιαγιά του. Η Πωλέτ θα ζήσει πανευτυχής προτού «αναληφθεί» παρομοίως πανευτυχής στους ουρανούς. Η Καμίγ και ο Φρανκ θα αγαπηθούν. Το απίθανο σπίτι που τους φιλοξενεί θα πουληθεί, παρ’ όλα αυτά, εκείνη η ιδιότυπη οικογένεια, θα έχει βρει τον τρόπο να διεκδικεί πια την ευτυχία και θα επιβιώσει.
Σε μιαν εποχή που ο καθένας βρίσκεται μόνος μέσα στον κόσμο και μέσα στην οικογένεια, ένα βιβλίο που σου μαθαίνει με ιδιαίτερο τρόπο την θαλπωρή και την προστασία του «μαζί».
Οι αναγνώστες πλημμύρισαν την συγγραφέα του γράμματα: «Μου λείπουν οι λέξεις για να το περιγράψω». «Μετά από τόσο καιρό, βρέθηκε ένας συγγραφέας που μ’ έκανε να ονειρευτώ ξανά»…
Μια ιστορία που αποτελεί ένα μικρό θαύμα ζωής. Εφικτό και ευκολοπροσεγγίσιμο για όλους μας.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ:
Γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου του 1970, στη Βουλώνη – Μπιγιανκούρ.
Οι γονείς της, καίτοι Παριζιάνοι αστοί, είχαν δύο χρόνια πριν αποφασίσει να φύγουν από το Παρίσι και να πάνε να μείνουν στην εξοχή, σε ένα αββαείο. Εκεί, η Αννα πέρασε τα παιδικά της χρόνια μας μαζί με τα τρία αδέλφια της, που μέχρι σήμερα παραμένουν οι καλύτεροι φίλοι της.
Όταν έγινε δεκαπέντε, οι γονείς της χώρισαν. Την Αννα την έστειλαν σ’ ένα καθολικό σχολείο, όπου οι μαθήτριες φορούσαν μπλε ποδιά και ήταν υποχρεωμένες να προσεύχονται σε κάθε γεύμα.
Με το που τελειώνει το σχολείο- μοναστήρι, η επιθυμία της για ελευθερία είναι μεγαλύτερη από την επιθυμία της για σπουδές. Αλλάζει ένα σωρό δουλειές: καθηγήτρια γαλλικών σε ιδιωτικό σχολείο, μεταφράστρια μυθιστορημάτων «Αρλεκιν», άρθρα για φράουλες και διαβάζει πολύ.
Το 1992, βγαίνει νικήτρια στο διαγωνισμό France Inter για την «Ωραιότερη Επιστολή Αγάπης» και το 1998 κερδίζει πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό μιας δημοτικής βιβλιοθήκης. Αγοράζει έναν υπολογιστή με το έπαθλο κι έκτοτε δεν σταματάει να γράφει.
Το 2000 βραβεύεται για την πρώτη της συλλογή από νουβέλες, η οποία έκανε δώδεκα εκδόσεις στη Γαλλία και μεταφράστηκε σε 27 χώρες.
Σήμερα, ζει με τα δυο παιδιά της στα περίχωρα του Παρισιού, γράφει χρονογραφήματα και είναι μέλος της κριτικής επιτροπής για το Βραβείο Κόμικ της Ανγκουλέμ, έχει εκδώσει πέντε βιβλία με πολύ μεγάλη εμπορική ανταπόκριση. Συγγράφει τρεις ώρες καθημερινά και τις υπόλοιπες ασχολείται με τα παιδιά της.
Εχει πτυχίο Φιλολογίας από τη Σορβόννη.
Αυτό το τραγούδι μου ήρθε στο μυαλό διαβάζοντας την ιστορία των ηρώων της Άννας Γκαβάλντα. Και πλάι στην ιστορία τους μου ήρθε να προσθέσω και την ιστορία αυτού εδώ του ήρωα.
Moha
Les jours tristes - Yann Tiersen, Neil Hannon
It's hard, hard not to sit on your hands
And bury your head in the sand
Hard not to make other plans
and claim that you've done all you can all along
And life must go on
It's hard, hard to stand up for what's right
And bring home the bacon each night
Hard not to break down and cry
When every idea that you've tried has been wrong
But you must go on
It's hard but you know it's worth the fight
'cause you know you've got the truth on your side
When the accusations fly, hold tight
Don't be afraid of what they'll say
Who cares what cowards think, anyway
They will understand one day, one day
It's hard, hard when you're here all alone
And everyone else has gone home
Harder to know right from wrong
When all objectivity's gone
And it's gone
But you still carry on
'cause you, you are the only one left
And you've got to clean up this mess
You know you'll end up like the rest
Bitter and twisted, unless
You stay strong and you carry on
It's hard but you know it's worth the fight
'cause you know you've got the truth on your side
When the accusations fly, hold tight
And don't be afraid of what they'll say
Who cares what cowards think, anyway
They will understand one day, one day
