Για μιαν αγραμμική ανάγνωση του βιβλίου
Γράφει η Αρετή Κολλάτου:
Όταν έπιανα στα χέρια μου το βιβλίο της Ελένης Γκίκα, δεν μπορούσα να φανταστώ το δέος που αρχικά θα βίωνα μπροστά στις απαιτήσεις μιας τέτοιας επιμέλειας. Δέος, που σταδιακά −πρωτεϊκά θα έλεγα− έπαιρνε τη μορφή έκπληξης.
«Έκρηξη» θα το έλεγα.
Τώρα, καθώς βρισκόμαστε στο τέλος αυτής της πορείας, μπορώ να το πω: Η Ελένη Γκίκα δεν είναι συνηθισμένη συγγραφέας· και δεν μπορείς να τη δεις μονοσήμαντα. Αυτό τουλάχιστον δείχνει το βιβλίο της Αιώνια επιστροφή.
Έχοντας όραμα ζωής υψηλό, η Γκίκα τολμά να μιλήσει σε πρώτο πρόσωπο μέσα από τριτοπρόσωπη γραφή, να αγγίξει και να φανερώσει πτυχές του ψυχισμού της, να αφεθεί στα χέρια του Στάλκερ-καθοδηγητή −πατέρα, ή εραστή θα τον πει−, να ζήσει τη «χάρτινη», όπως τη λέει, ζωή αλαφροπερπατώντας στα μονοπάτια του βιβλίου· των βιβλίων που την περιτριγυρίζουν και της δίνουν πνοή. Τολμά, κυρίως, να περάσει μέσα από τη φωτιά της «διαρκούς και προδομένης» επανάστασης, και να σωθεί!
Οι ήρωες του βιβλίου της είναι κομμάτια του εαυτού της. Η ίδια είναι και η «ατσαλάκωτη» και ρομαντική Όλγα, και η οραματίστρια Μαρίλη, και ο αγέρωχος, πλην τώρα σιωπών Καθηγητής −πατέρας-Στάλκερ και θεός-τιμωρός−, και η εύθραυστη «Κόκκινη Άννα»-μητέρα, και ο Ορέστης − Στάλκερ κι αυτός, ή «Ορέστης από το πουθενά». Θα κρύβεται στην αγκαλιά της γιαγιάς Όλγας και θα γίνεται «άλλη», θα υποκύπτει καθημερινά στην Γκλόρια και θα «πεθαίνει», θα ονειρεύεται μέσα από τις νότες της μαντάμ Ζιλιέτ και θα ταξιδεύει, θα μεταμορφώνεται συχνά σε Αλίκη, για να φτάσει εκεί που οι φόβοι της δεν της ανοίγουν το δρόμο να τον διαβεί…
Διαβάζοντας το βιβλίο, συνειδητοποίησα ότι προσφέρεται για περισσότερες της μιας αναγνώσεις: και με πορεία γραμμική −η ιστορία, με τα παρένθετα πρόσωπα, με τις αναφορές-κριτικές βιβλίου−, αλλά και ακολουθώντας τους ήρωες στην επώδυνη πορεία τους προς την αυτογνωσία, στους έρωτές τους, στα ένοχα μυστικά τους, στην ανομολόγητη δράση τους.
Πώς θα βιώσει η Όλγα τον έρωτα, χωρίς τον Ορέστη και τη Μαρίλη;
Κι αν έχει χαθεί εκείνος ο Ορέστης, θα βρεθεί ο άλλος, ο «Ορέστης από το πουθενά», για να την κάνει και πάλι να ανθίσει, «σαν αρχαία πληγή» που πονά…
Τα πρόσωπα χάνονται μέσα στην αχλή του χρόνου, ο χώρος σαλεύει, οι ήρωες ταξιδεύουν και ξεπερνούν τα όρια, η κοινωνική αποσύνθεση οδηγεί σε «διαρκή και προδομένη» δράση, η μητέρα προδίδει και προδίδεται, ο πατέρας πριν «φύγει» μιλά!
Και ο έρωτας έρχεται ξανά και ξανά…
Αρετή Κολλάτου, η επιμελήτριά μου, κεραυνοβόλα φιλία, συνεργασία, περίπτωση, όπως και όλα μου όσον αφορά τον υπέροχο κύριο Ψυχογιό...
Και τους ευχαριστώ τόσο πολύ... Όλους...
YG. Εχθές ήταν ένα ουσιαστικό βράδυ στο Θεμιστοκλέους 104 του Καστανιώτη. Η Μαρία Μπέικου σε κάνει να αιθάνεσαι ευλογημένη και τυχερή που υπάρχει και στη δική σου ζωή. Σε μιαν εποχή που όλα είναι και δεν είναι, όλοι είναι εδώ και ταυτοχρόνως εκεί, Αυτή η Γυναίκα στέκει Εδώ αλώβητη από το αβάσταχτο τίποτα της εποχής. Ένα κομμάτι, κυριολεκτικά, Ποίησης και Ιστορίας, Αυτοθυσίας και Γενναιοδωρίας. Μια ανοιχτή αγκαλιά- καρδιά...
Μαρία Μπέικου, μη την ξεχάσετε ποτέ. "Αφού με ρωτάτε, να θυμηθώ..." διαβάστε το! Μας επαναπροσδιορίζει σ' αυτή την ομιχλώδη ζωή.