"Το μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ" της Ελένης Γκίκα, εκδ. "Καλέντη",
γράφει η Αγγέλα Γαβρίλη στο diavasame.gr
Ένα θρίλερ από βιβλία, χώμα και μουσική Μια ιστορία φόνων που αρχίζει στον Εμφύλιο, με μια δολοφονία μπροστά σε ένα νεκρομαντείο... Ένας δολοφόνος-εκδικητής που αφήνει πίσω του μουσικές παρτιτούρες... Αμαρτίες γονέων που κάνουν τα τέκνα τους να ερωτευτούν... Και μια γραμμή αίματος που διασχίζει δυο γενιές, για να φτάσει στη Ρόδο όπου το διάσημο μπολερό από μουσικό κομμάτι γίνεται ένα «σημαδιακό» παγωτό σοκολάτα...
Αυτό είναι το νέο βιβλίο της πολυγραφότατης Ελένης Γκίκα, που καταδύεται για πρώτη φορά, όμως, στον κόσμο του νουάρ αλλά και στον ωκεανό του διαδικτύου, όπου όλα συνυπάρχουν σε έναν μη-τόπο. Το ζευγάρι των βασικών ηρώων ακούει σε παράξενα ονόματα, σημαίνοντα και σημαινόμενα ταυτόχρονα, που τους κρύβουν και τους αποκαλύπτουν την ίδια στιγμή. Θα συναντηθούν τυχαία, αλλά αυτή η τυχαία συνάντηση είναι ραντεβού (μια αγαπημένη φράση της Ελένης Γκίκα που συχνά έχω ακούσει από τα χείλη της). Κι ανάμεσά τους το αίμα, η μουσική και ο Μπόρχες: τα γραπτά του είναι ο συνδετικός τους κρίκος και τα γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου, το Άλεφ και το Μπεθ (το Άλφα και το Βήτα αντίστοιχα), με τα οποία ανασυνθέτουν με τη δύναμη της μαγείας τον κόσμο τους, το παρελθόν και το μέλλον, όπως οι καβαλιστές.
«Το Μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ» είναι ένα βιβλίο σε γλώσσα ποιητική, με εικόνες ομορφιάς σκοτεινιασμένης, χτισμένο με διακειμενικές αναφορές όχι προς επίδειξη γνώσεων (αδιανόητο για την ποιότητα της Ελένης Γκίκα), αλλά ως αντικαταστάτες των διαλόγων των ηρώων: αφηγούνται την ιστορία τους μέσα από τα λόγια άλλων. Αλλά και μέσα από σιωπές εγκυμονούσες τις αλήθειες που ο λόγος δεν αντέχει... Και μέσα από σύμβολα, τόσα πολλά που φτιάχνουν μια καινούρια γλώσσα: σε αυτό το μυθιστόρημα, πράγματι, η συγγραφέας δημιουργεί μια νέα γλώσσα ή ίσως επαναφέρει στη ζωή μια νεκρή γλώσσα. Στην αρχή σε παραξενεύει, έπειτα ακούγεται όλο και περισσότερο οικεία... Και μετά θυμάσαι ότι τη μίλαγες σε άλλες εποχές, σε άλλες ζωές, με νεκρούς προγόνους.
Αν έπρεπε να χαρακτηρίσω το βιβλίο, δεν θα το ονόμαζα μυθιστόρημα αλλά «Βιβλίο των Σκιών», όπου οι γενιές των μάγων και των μαγισσών (κι οι συγγραφείς δεν απέχουν πολύ από τους μάγους) καταγράφουν τα ξόρκια τους. Κι αν από όλα τα σύμβολά του έπρεπε να κρατήσω ένα κλείνοντας τις σελίδες του, αυτό δεν θα ήταν το Μπολερό του Ραβέλ (καλά ίσως να κρατούσα το παγωτό Μπολερό ως εθισμένη στη σοκολάτα), αλλά εκείνο που με ακολούθησε και μένα από την Πράγα μέχρι το σπίτι μου, τυπωμένο σε μια κάρτα (κι ακόμα φυλάει τον ύπνο μου): το Γκόλεμ, το χωμάτινο πλάσμα που οι Εβραίοι καβαλιστές της Πράγας δημιούργησαν με μαγεία για να προστατεύει το λαό τους. Ως κατακλείδα: όλοι τις ίδιες ιστορίες λέμε από την αρχή του κόσμου κι όλες οι ιστορίες είναι μία, από διαφορετικούς αφηγητές – χωμάτινες κούκλες που τους δίνουμε ζωή ή τους την αφαιρούμε. Η διαφορά είναι μόνο ένα γράμμα...
Αυτό είναι το νέο βιβλίο της πολυγραφότατης Ελένης Γκίκα, που καταδύεται για πρώτη φορά, όμως, στον κόσμο του νουάρ αλλά και στον ωκεανό του διαδικτύου, όπου όλα συνυπάρχουν σε έναν μη-τόπο. Το ζευγάρι των βασικών ηρώων ακούει σε παράξενα ονόματα, σημαίνοντα και σημαινόμενα ταυτόχρονα, που τους κρύβουν και τους αποκαλύπτουν την ίδια στιγμή. Θα συναντηθούν τυχαία, αλλά αυτή η τυχαία συνάντηση είναι ραντεβού (μια αγαπημένη φράση της Ελένης Γκίκα που συχνά έχω ακούσει από τα χείλη της). Κι ανάμεσά τους το αίμα, η μουσική και ο Μπόρχες: τα γραπτά του είναι ο συνδετικός τους κρίκος και τα γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου, το Άλεφ και το Μπεθ (το Άλφα και το Βήτα αντίστοιχα), με τα οποία ανασυνθέτουν με τη δύναμη της μαγείας τον κόσμο τους, το παρελθόν και το μέλλον, όπως οι καβαλιστές.
«Το Μπολερό δεν ήταν του Ραβέλ» είναι ένα βιβλίο σε γλώσσα ποιητική, με εικόνες ομορφιάς σκοτεινιασμένης, χτισμένο με διακειμενικές αναφορές όχι προς επίδειξη γνώσεων (αδιανόητο για την ποιότητα της Ελένης Γκίκα), αλλά ως αντικαταστάτες των διαλόγων των ηρώων: αφηγούνται την ιστορία τους μέσα από τα λόγια άλλων. Αλλά και μέσα από σιωπές εγκυμονούσες τις αλήθειες που ο λόγος δεν αντέχει... Και μέσα από σύμβολα, τόσα πολλά που φτιάχνουν μια καινούρια γλώσσα: σε αυτό το μυθιστόρημα, πράγματι, η συγγραφέας δημιουργεί μια νέα γλώσσα ή ίσως επαναφέρει στη ζωή μια νεκρή γλώσσα. Στην αρχή σε παραξενεύει, έπειτα ακούγεται όλο και περισσότερο οικεία... Και μετά θυμάσαι ότι τη μίλαγες σε άλλες εποχές, σε άλλες ζωές, με νεκρούς προγόνους.
Αν έπρεπε να χαρακτηρίσω το βιβλίο, δεν θα το ονόμαζα μυθιστόρημα αλλά «Βιβλίο των Σκιών», όπου οι γενιές των μάγων και των μαγισσών (κι οι συγγραφείς δεν απέχουν πολύ από τους μάγους) καταγράφουν τα ξόρκια τους. Κι αν από όλα τα σύμβολά του έπρεπε να κρατήσω ένα κλείνοντας τις σελίδες του, αυτό δεν θα ήταν το Μπολερό του Ραβέλ (καλά ίσως να κρατούσα το παγωτό Μπολερό ως εθισμένη στη σοκολάτα), αλλά εκείνο που με ακολούθησε και μένα από την Πράγα μέχρι το σπίτι μου, τυπωμένο σε μια κάρτα (κι ακόμα φυλάει τον ύπνο μου): το Γκόλεμ, το χωμάτινο πλάσμα που οι Εβραίοι καβαλιστές της Πράγας δημιούργησαν με μαγεία για να προστατεύει το λαό τους. Ως κατακλείδα: όλοι τις ίδιες ιστορίες λέμε από την αρχή του κόσμου κι όλες οι ιστορίες είναι μία, από διαφορετικούς αφηγητές – χωμάτινες κούκλες που τους δίνουμε ζωή ή τους την αφαιρούμε. Η διαφορά είναι μόνο ένα γράμμα...
